Akcja powieści rozpoczyna się w 1939 roku w Krakowie. Ruben Berkowicz, 17-letni syn zamożnego żydowskiego wytwórcy parasoli, prowadzi beztroskie życie u boku ojca. Wojna niszczy jego świat: rodzina traci warsztat, a Ruben zostaje zmuszony do katorżniczej pracy. Po zaginięciu ukochanej Zeldy i masakrze rodziny nad Sanem, ranny Ruben trafia pod opiekę wiejskiego gospodarza. Jego żona okazuje się jednak bezwzględna, zmuszając chłopaka do ucieczki. Zdeterminowany Ruben wyrusza w podróż przez okupowaną Polskę, by odnaleźć Zeldę w krakowskim getcie .
Klluczowe wątki w powieści to dojrzewanie w cieniu terroru. Ruben przechodzi od naiwności do heroizmu. Jego bunt wobec bierności ojca symbolizuje opór wobec dehumanizacji. Wojna odbiera mu rodzinę, ale nie nadzieję. Wędrówka do getta staje się metaforą walki o godność . Miłość jako siła napędowa. Wątek Zeldy nie jest romantycznym dodatkiem, lecz motorem przetrwania. Nawet gdy Ruben ukrywa się na wsi, myśl o ukochanej podtrzymuje go przy życiu. Ich relacja pokazuje jak intymne więzi stają się aktem oporu wobec systemu dążącego do izolacji. Parasol jako symbol wieloznaczny. Ręcznie robione parasole ojca to nie tylko detal fabularny. Reprezentują ochronę jak tarcza przed deszczem nazistowskiego zła, kruchość - bezradność wobec przemocy (konfiskata warsztatu), dziedzictwo - pamięć o świecie, który przestał istnieć. Tod Lending unika czarno-białych portretów. Chłop ratujący Rubena ryzykuje życie, ale jego żona wydaje chłopaka więc to studium strachu i moralnych kompromisów okupacji.
Narracja jest pierwszoosobowa. Ruben opowiada historię własnymi słowami, co nadaje relacji autentyzm. Jego wspomnienia (np. zapach skóry w warsztacie) tworzą intymny monolog wewnętrzny. Osadzenie historyczne. Inspiracją były dokumenty i relacje ocalałych z Holokaustu. Mimo fikcyjności postaci, sceny jak likwidacja getta oddają realia Zagłady.
Ekonomia okrucieństwa. Autor nie epatuje przemocą. Zamiast drastycznych opisów, pokazuje wojnę przez detale takie jak głód, ciszę po stracie, szelest liści podczas ucieczki.
⚠️Mocne strony powieści to emocjonalna głębia. Sceny jak ucieczka Rubena przez las trzymają w napięciu nie akcją lecz psychologicznym napięciem. Postać aptekarza Malinowskiego to hołd dla Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
📌Słabsze elementy to wątek Zeldy czasem ginie w tle podczas wędrówek Rubena. Brakuje też głębszej eksploracji getta. To celowy zabieg), ale może rozczarować fanów historii społecznych.
Dla kogo jest ta książka?
Polecam fanom historii uniwersalnych. Wojna jest tłem, nie celem. To opowieść o dorastaniu, miłości i moralnych wyborach. Jeśli czytaliście "Tatuażystę z Auschwitz", bo podobieństwa widać w ludzkim wymiarze tragedii.
Tod Lending stworzył debiut dojrzały i poruszający, unikając tanich melodramatów. Choć nie wnosi rewolucji do literatury Holokaustu, oferuje mistrzowskie studium psychiki ofiar. Jego parasol kruchy lecz niezniszczalny to metafora, która zostanie ze mną na długo.
Moja ocena: 8/10 🌟
Polecam! Czytajcie!
Bardzo dziękuję Wydawnictwu Filia za egzemplarz książki.
